Asset Publisher
Lasy nadzorowane
Lasy prywatne stanowią ok. 17% lasów w Polsce. Ponad 70% starostw powierza prowadzenie nadzoru nad gospodarką leśną w lasach prywatnych leśnikom z Lasów Państwowych.
Zgodnie z przepisami ustawy o lasach Lasy Państwowe zobowiązane są służyć radą i pomocą prywatnym właścicielom lasów w prowadzeniu gospodarki leśnej.
Leśnicy w ramach tych działań:
• doradzają prywatnym właścicielom jak prowadzić gospodarkę leśną;
• odpłatnie udostępniają sadzonki drzew i krzewów leśnych;
• wykonują na koszt nadleśnictw zabiegi zwalczające i ochronne w lasach prywatnych, jeśli wystąpią tam organizmy szkodliwe, zagrażające trwałości lasu;
• organizują wykonanie zadań gospodarczych w lesie (w tym sprzedaż drewna), na podstawie umowy z właścicielem lasu;
• sporządzają wielkoobszarowe inwentaryzacje stanu lasów oraz prowadzą bank danych o lasach.
Prywatni właściciele lasów gospodarkę leśną prowadzą na podstawie uproszczonych planów urządzenia lasu lub decyzji określających zadania z zakresu gospodarki leśnej wydawanych przez starostę lub nadleśniczego. Nadleśniczy może wydać decyzję tylko w przypadku konieczności wykonywania zabiegów służących zapobieganiu i zwalczaniu nadmiernie pojawiających się szkodników, w celu podniesienia naturalnej odporności lasu.
Nadleśnictwo Parciaki aktualnie nadzoruje lasy o powierzchni 10 764 ha.
Mając 3 podpisane porozumienia:
1) Ze Starostwem Powiatowym w Przasnyszu z dnia 17 stycznia 2017 roku, które przekazuje nadzorowane lasy w ilości 3 604 ha
2) Ze Starostwem Powiatowym w Makowie Mazowieckim z dnia 3 lutego 2022 roku, które przekazuje nadzorowane lasy w ilości 3 931 ha.
3) Ze Starostwem Powiatowym w Ostrołęce z dnia 8 marca 2022 roku, które przekazuje nadzorowane lasy w ilości 3 229 ha.
Nadzór nad lasami sprawują następujące leśnictwa:
Powierzony nadzór obejmuje wykonywanie następujących czynności:
1. Lustracja lasów dla oceny realizacji przez właścicieli obowiązków zapisanych w art. 9 ust. 1 i art. 13 ust. 1 pkt 2, 3, 4 i 5 ustawy o lasach (Starostwo Przasnysz, Ostrołęka, Maków Mazowiecki);
2. Wydawanie decyzji, w pierwszej instancji na podstawie art. 24 ustawy o lasach, nakazujących wykonanie prac z zakresu odnawiania wyciętych powierzchni, przebudowy, pielęgnowania, ochrony lasu w tym ochrony ppoż. I racjonalnego użytkowania (Starostwo Przasnysz, Ostrołęka);
3. Wydawanie decyzji w pierwszej instancji na podstawie art. 9 ust. 2 ustawy o lasach określających rozmiar zadań dla właścicieli lasów w zakresie wykonywania zabiegów profilaktycznych i ochronnych zapobiegających powstawaniu i rozprzestrzenianiu się pożarów i nadmiernie pojawiających się szkodników, w przypadku niewykonywania tych zabiegów przez właścicieli (Starostwo Przasnysz, Ostrołęka);
4. Cechowanie drewna i wystawianie dokumentów stwierdzających legalność pozyskanego drewna (Starostwo Przasnysz, Ostrołęka, Maków Mazowiecki).
Cechowanie drewna oraz wydawanie dokumentów stwierdzających legalność pozyskanego drewna (na podstawie art. 14a ust. 1 i 3 ustawy o lasach).
Cechowanie drewna dokonywane będzie w miejscu jego pozyskania, na wniosek złożony przez właściciela lasu, jeżeli wykonane cięcia są zgodne z:
1) obowiązującym uproszczonym planem urządzenia lasu;
2) decyzją wydaną na podstawie art. 19 ust. 3 ustawy o lasach-określającą zadania z zakresu gospodarki leśnej;
3) decyzją wydaną na podstawie art. 24 lub art. 9 ust. 2 ustawy o lasach-nakazującą wykonanie prac z zakresu gospodarki leśnej;
4) decyzją starosty zezwalającą na pozyskanie, wydaną w przypadkach losowych na podstawie art. 23 ust. 4 ustawy o lasach.
5) decyzją starosty zezwalającą na zamianę lasu na użytek rolny wydaną na podstawie art. 13 ust. 2, w przypadku konieczności wyrębu drzewostanu;
6) decyzją Dyrektora Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych zezwalającą na wyłączenie gruntu leśnego z produkcji leśnej na cele nierolnicze lub nieleśne, wydaną na podstawie art. 12 i 12a pkt. 1 ustawy z dnia 3 lutego 1995 r. o ochronie gruntów rolnych i leśnych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1326 ze zm.), w przypadku konieczności wyrębu drzewostanu;
7) innymi prawomocnymi decyzjami dotyczącymi wyrębu w lasach, wydanymi na podstawie odrębnych decyzji, np. bezpieczeństwa linii kolejowych, transportu lądowego i lotniczego.
Nadleśnictwo zgodnie z zapisami zawartymi w porozumieniach, minimum raz w roku składa sprawozdanie dla starostw z wykonania czynności związanych z nadzorem oraz zadań z zakresu gospodarki leśnej zrealizowanych przez właścicieli lasów.
Asset Publisher
Asset Publisher
Charakterystyka lasów
Charakterystyka lasów
Wiosna w lesie
Jesień w lesie - fot. Anna Krzeszowiec
Obszar, na którym znajdują się lasy Nadleśnictwa zaliczono do „Zielonych Płuc Polski". Charakteryzuje się on rozległymi terenami rolnym, leśnymi, a także dobrym stanem środowiska przyrodniczego. Rejon jest mało uprzemysłowiony i słabo zaludniony.
RZEŹBA TERENU, GEOLOGIA I GEOMORFOLOGIA
Według rejonizacji przyrodniczo-leśnej Nadleśnictwo Parciaki położone jest w Krainie Mazursko-Podlaskiej (II)-Mezoregionie Puszczy Mazurskich (II.4), oraz Krainie Mazowiecko-Podlaskiej (IV)-Mezoregionie Wzniesień Mławskich (IV.1), Mezoregionie Puszczy Kurpiowskiej (IV.2) oraz Mezoregionie Wysoczyzny Ciechanowsko-Płońskiej (IV.4).
Teren Nadleśnictwa Parciaki zaliczany jest do rzeźby typu młodoglacjalnego, która została ukształtowana stosunkowo niedawno, ze zdecydowaną przewagą form równinnych i falistych. Obecna budowa geologiczna, geomorfologia oraz typ krajobrazu naturalnego stanowią efekt działania wód roztopowych lądolodu oraz nałożenie się późniejszych procesów rzeźbotwórczych okresu postglacjalnego, które trwają z różnym natężeniem do dziś.
Obszar Nadleśnictwa Parciaki położony poniżej linii biegnącej od miejscowości Jednorożec, następnie w przybliżeniu doliną Orzyca, przez wsie Budy Rządowe, Budy Prywatne, Ruzieck i poza granice nadleśnictwa, ukształtował się w okresie zlodowacenia środkowopolskiego, z kolei pozostała jego część powstała w okresie zlodowacenia północnopolskiego, dawniej nazywanego bałtyckim.
Utwory geologiczne występujące w zasięgu Nadleśnictwa Parciaki utworzyły się głównie podczas okresu Czwartorzędu. W większości składają się na nie formacje związane z Plejstocenem m.in. piaski i żwiry sandrowe, piaski, żwiry i mułki rzeczne, iły mułki i piaski zastoiskowe oraz gliny zwałowe, ich zwietrzeliny oraz pisaki i żwiry lodowcowe. Ponadto występują utwory związane z Holocenem – piaski, żwiry, mady rzeczne oraz torfy i namuły.
GLEBY
Obecnie dominującym procesem glebotwórczym w glebach obszaru Nadleśnictwa Parciaki jest proces bielicowania, który nakłada się na peryglacjalny proces rdzawienia, bądź holoceński proces brunatnienia. Główne czynniki, które mają wpływ na procesy glebotwórcze omawianego terenu to: przepuszczalność gleb, niski odczyn gleb i mała zawartość kationów zasadowych oraz forma rozkładu próchnicy typu mor.
Na terenie Nadleśnictwa Parciaki wyróżniono 32 podtypy gleb w ramach 15 typów gleb.
KLIMAT
Według regionalizacji klimatycznej obszar w zasięgu terytorialnym Nadleśnictwa Parciaki w całości leży w Regionie Środkowomazurskim (XI). Na tle innych regionów odznacza się on mniejszą liczbą dni w roku z pogodą umiarkowanie ciepłą i jednocześnie pochmurną, bez opadu (ok. 42 dni/rok). W regionie tym mniej jest także dni z typem pogody umiarkowanie ciepłej z dużym zachmurzeniem i opadami atmosferycznymi (ok. 29 dni/rok). Odnotowuje się w ciągu roku mniej dni bardzo ciepłych z dużym zachmurzeniem i opadem (ok. 8 dni/rok).
Poniżej zestawiono ważniejsze informacje o składowych elementach klimatu Nadleśnictwa Parciaki:
- Temperatura:
- średnia roczna temperatura: 9.1°C;
- średnia miesięczna minimalna temperatura: -2.1°C;
- średnia miesięczna maksymalna temperatura: 18.9°C. - Opady atmosferyczne:
- średnia roczna suma opadów atmosferycznych wynosi 463 mm ;
- średnia miesięczna suma opadów atmosferycznych 258 mm;
- średnia miesięczna suma opadów atmosferycznych: 800 mm.
WODY
Nadleśnictwo Parciaki położone jest w całości w dorzeczu Wisły, w regionie wodnym Środkowej Wisły PL2000SW.
Główną sieć rzeczną w zasięgu terytorialnym Nadleśnictwa Parciaki tworzy zlewnia rzeki II-go rzędu – Narwi. Uzupełnienie sieci stanowi głównie rzeka Orzyc oraz Omulew, ich dopływy: Jaciążka, Płodownica i Jastrząbka jak również pozostałe bezimienne cieki i rowy.
Łączna długość rzek wraz z ich dopływami w zasięgu terytorialnym Nadleśnictwa Parciaki wynosi ok. 346,17 km.
BOGACTWO GATUNKOWE
W ujęciu ogólnym na terenie Nadleśnictwa Parciaki dominują drzewostany jednogatunkowe (monokultury), które zajmują 48,05% powierzchni leśnej (5 603,39 ha). Taka dominacja przejawia się w drzewostanach w wieku od 41 do 80 lat. Drzewostany dwugatunkowe zajmują łącznie 28,17% powierzchni leśnej Nadleśnictwa (3 284,88 ha). Drzewostany trzy- i więcej gatunkowe zajmują łącznie 23,78% powierzchni leśnej (2 774,41 ha), dominując w drzewostanach młodych klas wieku (do 40 lat).
Bogactwo gatunkowe według gatunków panujących tworzy 14 gatunków drzew.
Dominującym gatunkiem na terenie Nadleśnictwa Parciaki, zarówno pod względem powierzchniowym, jak i miąższościowym jest sosna zwyczajna Pinus sylvestris, która jako gatunek panujący tworzy drzewostany na 87,73% powierzchni (10 232,23 ha).
Sosna zwyczajna stanowi gatunek panujący w drzewostanach Nadleśnictwa Parciaki w siedliskach od boru suchego (Bs) do lasu mieszanego świeżego (LMśw), w tych typach siedliskowych lasu jej udział wynosi ponad 60%.
W typach siedliskowych olsu (Ol), olsu jesionowego (OlJ) oraz lasu mieszanego bagiennego (LMb), jako gatunek panujący dominuje olsza, z niewielką domieszką pozostałych gatunków. Jej udział we wszystkich typach siedliskowych lasu w Nadleśnictwie Parciaki wynosi 4,92% (573,53 ha).
Trzecim istotnym gatunkiem tworzącym drzewostany nadleśnictwa jest dąb szypułkowy Quercus robur, zajmujący 3,97% powierzchni leśnej (463,23 ha). Największe powierzchnie z panującym dębem szypułkowym występują na siedlisku lasu mieszanego wilgotnego LMw, lasu świeżego Lśw i lasu wilgotnego Lw.
Ostatnim spośród panujących gatunków drzew, mających znaczenie w warunkach Nadleśnictwa Parciaki, jest brzoza brodawkowata Betula pendula. Jako gatunek panujący tworzy drzewostany na 2,34 % powierzchni Nadleśnictwa (272,70 ha). Gatunek ten najczęściej panuje w drzewostanach na siedlisku boru mieszanego wilgotnego BMw, boru mieszanego bagiennego BMb, lasu mieszanego wilgotnego LMw, lasu mieszanego bagiennego LMb oraz olsu Ol.
Spośród panujących gatunków drzew tworzących drzewostany Nadleśnictwa Parciaki należy jeszcze wymienić świerk pospolity Picea abies, który tworzy drzewostany na łącznej powierzchni 87,40 ha (co stanowi 0,75% powierzchni leśnej).
TYPY SIEDLISKOWE LASU
Na terenie Nadleśnictwa Parciaki wyróżniono 14 typów siedliskowych lasu, wśród których największy udział powierzchniowy wykazuje siedlisko boru świeżego Bśw (6 335.95 ha, co stanowi 52,50% powierzchni leśnej) oraz lasu mieszanego świeżego LMśw (2 052.92 ha, co stanowi 17,01 powierzchni leśnej).
Stosunkowo dużą powierzchnię zajmuje również typ siedliskowy boru mieszanego świeżego BMśw (1 718.01 ha, co stanowi 14,23% powierzchni leśnej). Kolejnymi typami zajmującymi stosunkowo dużą powierzchnię są: bór mieszany wilgotny BMw (378,48 ha, co stanowi 3,14% powierzchni leśnej), ols Ol (324,16 ha, co stanowi 2,69% powierzchni leśnej), las świeży Lśw (259,86 ha, co stanowi 2,15% powierzchni leśnej), las mieszany wilgotny LMw (246,99 ha, co stanowi 2,05% powierzchni leśnej), ols jesionowy OlJ (242,81 ha, co stanowi 2,01% powierzchni leśnej), bór suchy Bs (222,43 ha, co stanowi 1,84% powierzchni leśnej oraz las wilgotny Lw (200,57 ha, co stanowi 1,66% powierzchni leśnej. Pozostałe z wyróżnionych na obszarze Nadleśnictwa siedliskowych typów lasu zajmują łącznie 0,72% powierzchni leśnej.
P
Lesistość w zasięgu administracyjnym nadleśnictwa wynosi 31%.