Wydawca treści
Polskie lasy
fot. Paweł Fabijański
fot. Paweł Fabijański
fot. Paweł Fabijański
Polska jest w europejskiej czołówce, jeśli chodzi o powierzchnię lasów. Zajmują one 29,2 proc. terytorium kraju, rosną na obszarze 9,1 mln ha. Zdecydowana większość to lasy państwowe, z czego prawie 7,6 mln ha zarządzane jest przez Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe.
W Polsce lasów wciąż przybywa. Lesistość kraju zwiększyła się z 21 proc. w roku 1945 do 29,2 proc. obecnie. Od roku 1995 do 2011 powierzchnia lasów zwiększyła się o 388 tys. ha. Podstawą prac zalesieniowych jest „Krajowy program zwiększania lesistości", zakładający wzrost lesistości do 30 proc. w 2020 r. i do 33 proc. w 2050 r. Lasy Polski są bogate w rośliny, zwierzęta i grzyby. Żyje w nich 65 proc. ogółu gatunków zwierząt.
Lasy rosną w naszym kraju na glebach najsłabszych, głównie z powodu rozwoju rolnictwa w poprzednich wiekach. Wpływa to na rozmieszczenie typów siedliskowych lasu w Polsce. Ponad 55 proc. powierzchni lasów zajmują bory. Na pozostałych obszarach występują siedliska lasowe, głównie mieszane. Ich niewielką część stanowią olsy i łęgi – niewiele ponad 3 proc.
W latach 1945-2011 powierzchnia drzewostanów liściastych na terenach PGL LP wzrosła z 13 do ponad 28,2 proc.
Na terenach nizinnych i wyżynnych najczęściej występuje sosna. Rośnie ona na 64,3 proc. powierzchni leśnej w PGL LP oraz na 57,7 proc. lasów prywatnych i gminnych. W górach przeważa świerk (zachód) oraz świerk z bukiem (wschód). Dominacja sosny wynika ze sposobu prowadzenia gospodarki leśnej w przeszłości. Kiedyś monokultury (uprawy jednego gatunku) były odpowiedzią na duże zapotrzebowanie przemysłu na drewno. Takie lasy okazały się jednak mało odporne na czynniki klimatyczne. Łatwo padały również ofiarą ekspansji szkodników.
W polskich lasach systematycznie zwiększa się udział innych gatunków, głównie liściastych. Leśnicy odeszli od monokultur – dostosowują skład gatunkowy drzewostanu do naturalnego dla danego terenu. Dzięki temu w latach 1945-2011 powierzchnia drzewostanów liściastych na terenach PGL LP wzrosła z 13 do ponad 28,2 proc. Coraz częściej występują dęby, jesiony, klony, jawory, wiązy, a także brzozy, buki, olchy, topole, graby, osiki, lipy i wierzby.
W naszych lasach najczęściej występują drzewostany w wieku od 40 do 80 lat. Przeciętny wiek lasu wynosi 60 lat. Coraz więcej jest drzew dużych, liczących ponad 80 lat. Od końca II wojny światowej ich powierzchnia wzrosła z 0,9 mln ha do prawie 1,85 mln ha.
Raporty o stanie lasów w Polsce
Najnowsze aktualności
Polecane artykuły
Rezerwat Zwierzyniec
Rezerwat Zwierzyniec
Rezerwat "Zwierzyniec" - fot. Szymon Kępczyński
Martwe drewno w rezerwacie - fot. Szymon Kępczyński
Poranek - fot. Anna Krzeszowiec
Lasy na terenie, których położony jest rezerwat "Zwierzyniec" objęte są ochroną od ponad 100 lat co czyni go jednym z najdłużej chronionych rezerwatów leśnych w Polsce.
Pierwszymi, którzy zauważyli wybitne walory przyrodnicze tych ziem i zaczęli je chronić byli poprzedni właściciele - rodzina hr. Krasińskich. W 1944 roku obiekt ten został upaństwowiony w ramach dekretu o reformie rolnej. Nie zmieniło to jednak podejścia co do wartości i roli jaką spełniał ten teren i nadal objęty był on szczególną opieką.
Rezerwat „Zwierzyniec" utworzono na mocy Zarządzenia Nr 131 Ministra Leśnictwa i Przemysłu Drzewnego z dnia 25.IX.1964 r. w celu zachowania ze względów naukowych i dydaktycznych fragmentu boru mieszanego świeżego, naturalnego pochodzenia, charakterystycznego dla dawnej Puszczy Kurpiowskiej.
W świetle tych faktów rezerwat "Zwierzyniec" jest jednym z najdłużej chronionych obiektów tego typu w Polsce, a ponad 200-letnie sosny, świerki i dęby rosnące w tym miejscu stanowią żywe świadectwo minionych pokoleń.
... rezerwat "Zwierzyniec" jest jednym z najdłużej chronionych obiektów tego typu w Polsce, a ponad 200-letnie sosny, świerki i dęby rosnące w tym miejscu stanowią żywe świadectwo minionych pokoleń.
"Sosna z guzem" - fot. Anna Krzeszowiec
Ogólna powierzchnia całego rezerwatu wynosi 40,42 ha. Całość otoczona jest lasami administrowanymi przez Nadleśnictwo Parciaki. Ze względu na podział przyrodniczo – leśny rezerwat usytuowany jest w IV Krainie Mazowiecko – Podlaskiej, na równinie Kurpiowskiej. Teren ten charakteryzują utwory sandrowe i piaszczyste tereny. Kest to najdalej wysunięte naturalne stanowisko świerka Picea abies na zachód w krainie wielkich Dolin. Od zwartego zasięgu występowania tego gatunku oddalony jest on o kilkadziesiąt kilometrów i tworzy typowe stanowisko „wyspowe", których wiele jest przy krańcu zasięgu świerka. Jest to jeden z dodatkowych walorów rezerwatu.
W roślinności rezerwatu zdecydowanie dominują zbiorowiska leśne. Zespoły nieleśne występują fragmentarycznie na przydrożach i skarpach rowów. W drzewostanach rezerwatu, głównymi gatunkami lasotwórczymi jest sosna i świerk. Tendencję wzrastającą wykazuje dąb oraz grab – drzewa budujące drzewostany borów mieszanych. Drzewostany olszyn zajmujące dolinę okresowego cieku przebiegającego przez środek rezerwatu, zbudowane głównie
z olszy czarnej zachowały swój pierwotny charakter.
Fauna w rezerwacie jest niezbyt bogata, jednak można tu spotkać jelenie, sarny, dziki, lisy, a także borsuki i kuny. Z ciekawszych gatunków ptaków stałym bywalcem jest tu bocian czarny.
Rezerwat Przyrody 'Zwierzyniec" objęty jest CAŁKOWITYM ZAKAZEM WSTĘPU.