Webcontent-Anzeige
W ostatnich latach Polska plasuje się w czołówce pod względem liczby pożarów – zaraz za Portugalią i Hiszpanią, natomiast pod względem powierzchni nimi objętej – znajdujemy się w pierwszej dziesiątce. Częstotliwość pożarów jest m.in. konsekwencją zmian klimatycznych (długotrwałe susze, mała liczba opadów) czy składu gatunkowego naszych drzewostanów – w polskich lasach przeważają gatunki iglaste, ze znacznym udziałem sosny (łatwopalne olejki eteryczne). Niestety większość pożarów nadal wybucha z winy ludzi, spowodowana umyślnymi podpaleniami, wypalaniem traw czy nieostrożnym obchodzeniem się z ogniem.
Zagrożenie pożarami lasów w Polsce jest jednym z najwyższych w Europie. Tylko w 2015 roku na terenach zarządzanych przez LP wybuchło 3732 pożarów, które objęły powierzchnię blisko 880 ha. Ponieważ zapobieganie im wymaga bardzo wysokich nakładów – Lasy Państwowe w walce z tym niebezpiecznym żywiołem sięgają również po fundusze unijne.
Koordynowanie przedsięwzięcia pod nazwą "Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu – zapobieganie, przeciwdziałanie oraz ograniczanie skutków zagrożeń związanych z pożarami lasów" PGL LP powierzyło CKPŚ. Projekt ten był realizowany w ramach II osi priorytetowej Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowiska (działanie 2.1 Adaptacja do zmian klimatu wraz z zabezpieczeniem i zwiększeniem odporności na klęski żywiołowe, w szczególności katastrofy naturalne oraz monitoring środowiska).
Okres realizacji: 2016-2023 r.
Cel projektu: zmniejszenie negatywnych skutków wywoływanych przez pożary w lasach oraz sprawne lokalizowanie źródła zagrożenia i minimalizowanie strat, a w dalszej perspektywie – zmniejszenie średniej powierzchni pożarów i rozszerzenie obserwacji obszarów leśnych, szczególnie w nadleśnictwach zakwalifikowanych do I kategorii zagrożenia pożarowego.
Cele uzupełniające:
• rozszerzenie obserwacji obszarów leśnych,
• szybsze i bardziej precyzyjne określenie miejsca powstania pożaru,
• dokładniejsze prognozowanie zagrożenia pożarowego na podstawie danych meteorologicznych,
• skrócenie czasu dotarcia jednostek LP na miejsce pożaru.
Dofinansowanie zostało przeznaczone na:
- rozwój i modernizację systemów wczesnego ostrzegania i prognozowania zagrożeń, w tym:
-budowę i modernizację dostrzegalni pożarowych (138 szt.)
-zakup nowoczesnego sprzętu umożliwiającego lokalizację i wykrywanie pożarów (183 szt.)
-doposażenie punktów alarmowo-dyspozycyjnych (PAD) (42 szt.)
budowę stacji meteorologicznych (12 szt.)
- wsparcie techniczne systemu ratowniczo-gaśniczego na wypadek wystąpienia pożarów lasów, w tym:
-zakup samochodów patrolowo-gaśniczych (67 szt.)
Zasięg realizacji projektu pn. "Kompleksowy projekt adaptacji lasów i leśnictwa do zmian klimatu – zapobieganie, przeciwdziałanie oraz ograniczanie skutków zagrożeń związanych z pożarami lasów"
Mapa 1. Nadleśnictwa realizujące projekt
Kliknij, aby powiększyć:
Realizacja projektu przyczyniła się między innymi do:
- zwiększenia odporności lasów na klęski żywiołowe takie jak pożary, którymi zagrożenie wzrasta wraz z ocieplaniem się klimatu,
- podniesienia efektywności systemu wczesnego ostrzegania o pożarach w Lasach Państwowych,
- zwiększenia powierzchni leśnych objętych monitoringiem oraz skrócenia czasu wykrycia zagrożenia i reagowania
- ograniczenia zasięgu pożarów i negatywnych skutków z nimi związanych (np. zubożenie gleby, zniszczenie ekosystemu i zamieszkujących go organizmów, straty materialne),
- poprawy ochrony przeciwpożarowej na obszarach sąsiadujących z terenami administrowanymi przez LP, np. parków narodowych czy terenach zamieszkanych (wpływ na bezpieczeństwo mieszkańców i turystów),
- ograniczenia emisji CO₂ w wyniku zmniejszenia liczby oraz zasięgu pożarów.
Wartość projektu
Całkowity koszt realizacji projektu: 88 029 674,40 zł
Kwota wydatków kwalifikowalnych: 59 472 181,08 zł
Kwota dofinansowania z funduszy europejskich: 50 551 353,92 zł
Asset Publisher
Webcontent-Anzeige
Asset Publisher
Hodowla lasu
Hodowla lasu
Podstawowym zadaniem hodowli lasu jest zachowanie i wzbogacanie lasów istniejących (odnawianie) oraz tworzenie nowych (zalesianie), z respektowaniem warunków przyrodniczych i procesów naturalnych. Hodowla lasu obejmuje zbiór i przechowywanie nasion drzew, produkcję sadzonek na szkółkach, zakładanie oraz pielęgnację i ochronę upraw leśnych oraz drzewostanów.
HODOWLA LASU
Nadleśnictwo Parciaki prowadzi gospodarkę leśna w oparciu o Plan Urządzenia Lasu sporządzony na okres od 1 stycznia 2022 r. do 31 grudnia 2031 roku.
Zestawienie powierzchni przewidzianej do zabiegów hodowlanych:
- Odnowienia i zalesienia halizn, płazowin i zrębów - 333,43 ha,
- Odnowienie zrębów projektowanych - 858,37 ha,
- Odnowienia po rębniach częściowych, gniazdowych i stopniowych - 290,97 ha,
- Zalesienia gruntów nieleśnych - -
- Podsadzenia produkcyjne - 8,50 ha,
- Dolesienia luk i przerzedzeń - 0,66 ha,
- Poprawki i uzupełnienia w uprawach i młodnikach istniejących - 24,55 ha,
- Poprawki i uzupełnienia na gruntach projekt. do odnowienia i zalesienia - 82,83 ha,
- Wprowadzanie podszytów - -
- Pielęgnowanie gleby w uprawach istniejących - 695,48 ha,
- Pielęgnowanie gleby w uprawach projektowanych - 1849,89 ha,
- Pielęgnowanie upraw istniejących (CW) - 2125,64 ha,
- Pielęgnowanie upraw projektowanych (CW) - 2125,64 ha,
- Pielęgnowanie młodników (CP) w tym (CP-P) - 860, 00 ha (w tym 43,81 ha),
- Specjalne zabiegi agrotechniczne - 1467,78 ha.
W Nadleśnictwie Parciaki zaprojektowano 101,52 ha drzewostanów do przebudowy.
W ramach przebudowy typu A zaplanowano użytkowanie rębe na powierzchni 45,65 ha (przy powierzchni manipulacyjnej 42,04 ha).
W ramach przebudowy typu B zaplanowano podsadzenia gatunkami zgodnymi z warunkami siedliskowymi na powierzchni zredukowanej 8,50 ha (powierzchnia całych pododdziałów 15,15 ha).
W ramach przebudowy typu C zaplanowano trzebieże przekształceniowe (TW, TP) na powierzchni 47,37 ha. Trzebieże mają za zadanie przygotować drzewostany do inicjowania odnowienia naturalnego lub wprowadzenia odnowienia sztucznego, a także wspomagają eliminacje gatunków niezgodnych z warunkami siedliskowymi.
Głównym celem działań hodowlanych w gospodarce leśnej jest trwały i względnie stabilny las wielofunkcyjny, który może sprawnie pełnić wielorakie funkcje ochronne i społeczne, zapewniając wysoką produkcję bogatego asortymentowo drewna. Jednym z elementów realizacji tego celu jest racjonalne wykorzystanie możliwości naturalnego odnowienia lasu. Dlatego leśnicy przywiązują szczególną uwagę do inicjowania odnowień naturalnych lasu.
Bezsprzecznie do zalet inicjowanego w sposób naturalny odnowienia lasu należy zaliczyć zachowanie ciągłości produkcji, utrzymanie korzystnego mikroklimatu wraz z ciągłą osłoną gleby, możliwość kształtowania budowy wielopiętrowej i skrócenie cyklu produkcyjnego. Dzięki odnowieniom naturalnym istnieje większa możliwość selekcji oraz zachowanie miejscowych ekotypów a także zdecydowanie niższe koszty odnowienia lasu. Niestety istnieją także wady tego sposobu odnowienia lasu, a za najważniejsze należy uznać: uzależnienie od lat nasiennych, nierównomierność obsiewów, brak pożądanych gatunków drzew oraz niekorzystne cechy wzrostowe, jakościowe i odpornościowe.
Dobry urodzaj zdolnych do kiełkowania nasion, odsłonięta gleba mineralna umożliwiająca kiełkowanie nasion oraz sprzyjające środowisko (woda, konkurencja, światło) dalszemu wzrostowi siewek są niezbędnymi warunkami do powstania odnowień naturalnych. Dzięki wiedzy i zaangażowaniu leśników w Nadleśnictwie Parciaki od kilku lat udaje się osiągać odnowienia powstające w sposób naturalny.
Odnowienie naturalne sosny w Leśnictwie Bramura (fot. Monika Bobek)
SZKÓŁKARSTWO
Nadleśnictwo Parciaki posiada własne gospodarstwo szkółkarskie. Obiekt zlokalizowany jest w Leśnictwie Budziska w oddziale 181 d. Powierzchnia całego obiektu wraz z infrastrukturą wynosi 6,91 ha.
Szkółka zaspokaja potrzeby Nadleśnictwa Parciaki na materiał sadzeniowy a także sąsiednich nadleśnictw oraz okolicznych właścicieli lasów niepaństwowych. Szkółka produkuje corocznie ok. 3 mln sadzonek głównych gatunków lasotwórczych: sosny, brzozy, świerka, olszy, buka i dębu.
Posiadana baza nasienna (GDN, WDN, DM, ŹR NAS) zapewnia odpowiednią ilość nasion podstawowych gatunków drzew i krzewów do produkcji sadzonek na potrzeby własne i odbiorców indywidualnych.
Szkółka Budziska produkuje zarówno materiał sadzeniowy jednoroczny jaki i wieloletni drzew i krzewów leśnych do odnowień i zalesień, poprawek i uzupełnień, a także do wprowadzenia podsadzeń produkcyjnych.